Blok Naukowy
Blok Naukowy Łódzkiego Festiwalu Fantastyki Kapitularz 2025
PIĄTEK
[PRELEKCJA] O matematyce w animacji komputerowej, czyli jak symuluje się rzeczywistość [12+] 16:00 – 17:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Katarzyna Żmuda
rozwiń szczegóły
Jak działa woda w „Vaianie”? Dlaczego włosy Meridy żyją własnym życiem? A co ma wspólnego futro Sully’ego z lamą? W animacji 3D nic nie dzieje się przypadkiem – za każdym ruchem stoją algorytmy, równania i symulacje fizyczne. Opowiem o tym, jak matematyka pomaga tworzyć świat, który wydaje się prawdziwy – i jak wpływa nie tylko na wygląd filmów, ale też na to, jak je odbieramy i rozumiemy. Zajrzymy za kulisy cyfrowej magii i zobaczymy, jak matematyka staje się współautorką opowieści, tworząc iluzję życia na ekranie, i pokażę, że cyfrowa animacja to nie tylko sztuka, ale też ścisła inżynieria.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Piękno w skali mikro [B.O.] 16:00 – 16:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Krzysztof Pochwicki (vel Qvintvs Messivs Vaginvs, decanvs Legio XXI Rapax)
rozwiń szczegóły
„Rozwój techniki sprawił, że możemy ujrzeć rzeczy, których istnienia jeszcze niedawno można się było co najwyżej domyślać. Wzrok – ten cudowny zmysł – sprawia, że odkrywamy świat zarówno w skali makro jak i mikro. Wynalezienie mikroskopu (oraz teleskopu) i prowadzenie pierwszych systematycznych obserwacji mikroskopowych znacząco ułatwiły poznanie tego, co nas otacza, a co nie zawsze można dojrzeć gołym okiem. Właśnie piękno mikroświata postaram się przybliżyć.
”
Prelekcja
[PRELEKCJA] Naukowy fundament piękna [B.O.] 17:00 – 17:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Krzysztof Pochwicki (vel Qvintvs Messivs Vaginvs, decanvs Legio XXI Rapax)
rozwiń szczegóły
Co sprawia, że pewne kształty, formy, dźwięki uznajemy za piękne? Czy nauka potrafi wyjaśnić istotę piękna? Zainteresowanych pięknie zapraszam na wykład.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Polska Zbrojna – czyli jaką broń kupujemy [B.O.] 18:00 – 19:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Bartek SONY Sienkiewicz
rozwiń szczegóły
Porozmawiamy o zakupach uzbrojenia przez Polskę. O tym czy dobrze wybraliśmy, co możemy jeszcze kupić, czy jest sens kupować określoną broń. Zastanowimy się co możemy a czego nie możemy produkować sami i czy się to nam opłaca.
Prelekcja
[PANEL DYSKUSYJNY] Dokąd zmierza sztuczna inteligencja? [B.O.] 18:00 – 18:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Konrad „Biały” Klepacki
rozwiń szczegóły
Rzeczywistość dogania fantastykę. Sztuczne inteligencje rozwijają się szybciej, niż ktokolwiek się spodziewał jeszcze kilka lat temu. Co z tego wyniknie? Jak to wpłynie na nasze życie? Na żywo podyskutujemy o tych niełatwych tematach z najbardziej zainteresowanymi: modelami AI.
Panel dyskusyjny
[PRELEKCJA] Czy Alicja mogłaby przeżyć po drugiej stronie lustra? [12+] 19:00 – 19:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Kasia
rozwiń szczegóły
Czy Alicja mogłaby przeżyć po drugiej stronie lustra? A może to tylko bajkowa fantazja Lewisa Carrolla? Czy gdyby zabrała ona paprotkę, to czy ona mogła by żyć w tym świecie? Podczas tej prelekcji przyjrzymy się fascynującemu zagadnieniu enancjomerów – chemicznych odbić lustrzanych, które choć niemal identyczne, mogą mieć diametralnie różne właściwości. Dowiesz się, jak enancjomery wpływają na organizmy żywe, jakie niebezpieczeństwa wiążą się z nieprawidłowym rozpoznaniem „lustrzanych” związków, oraz jak historycznie świat nauki radził sobie z tym wyzwaniem.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Najwięcej witaminy mają elfie dziewczyny – o witaminach w życiu (nie)człowieka [12+] 20:00 – 20:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Alia i Chronos
rozwiń szczegóły
Czy brak witaminy C może przemienić elfa w trolla? Czy krasnolud bez witaminy B12 wciąż da radę kuć miecze? Czy w magicznym świecie mogą występować… bardzo realne niedobory witamin? Podczas prelekcji przyjrzymy się awitaminozom i temu jak dieta wpływa na zdrowie i urodę. Uwaga: niektóre ilustracje mogą być mało apetyczne, ale za to -mam nadzieję – bardzo pouczające.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Największe i najstarsze piramidy Majów – mity i fakty architektury Mezoameryki [7+] 20:00 – 21:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Przemek A. Trześniowski
rozwiń szczegóły
Skąd w Mezoameryce wzięły się piramidy? Czy w architekturze prekolumbijskich cywilizacji były zakodowane informacje astronomiczne? Dlaczego najstarsze budowle Majów znacznie przerastały rozmachem ich późniejsze dokonania w czasach złotego wieku? Piramidy jako święte góry ze świątyniami, które, jako architektoniczne jaskinie, były portalami w zaświaty. Boiska, które nie służyły do gry, jako teatry inscenizacji kreacyjnego mitu. Mity i fakty dotyczące architektury Mezoameryki na tle 3,5 tys. lat istnienia prekolumbijskich cywilizacji okiem żyjącego i pracującego w Ameryce Środkowej archeologa.
Prelekcja
[PRELEKCJA] AI jako osobisty towarzysz [B.O.] 21:00 – 21:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Szyszka
rozwiń szczegóły
Siri, zrób mi herbatę. ChatGPT, napisz bajkę. Czy AI stanie się naszym codziennym towarzyszem, przyjacielem, terapeutą… albo kłopotem? Porozmawiamy o możliwościach współczesnej sztucznej inteligencji, robotach, wearables i seks-robotach (bo jakżeby inaczej). Będzie trochę literatury SF, trochę etyki, trochę śmiechu — i sporo pytań o to, dokąd nas to wszystko prowadzi. Zapraszam!
Prelekcja
SOBOTA
[PRELEKCJA] Pierzaste wampiry, czyli makabra w świecie ptaków [B.O.] 10:00 – 11:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Adam Zbyryt
rozwiń szczegóły
W czasie wykładu zostaną przedstawione różne zaskakujące zachowania ptaków, jak picie krwi innych ptaków jako sposób na przetrwanie w trudnych warunkach, wyjadanie mózgów hibernujacych nietoperzy, zjadanie odchodów innych zwierząt, kąpiel w mrowiskach i wiele innych.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Jak komputery widzą Nasze emocje? [B.O.] 10:00 – 10:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Grzegorz Brodny
rozwiń szczegóły
Sztuczna inteligencja rozgrzewa dziś umysły wielu. Jej przyszłość przywodzi na myśl rządy bezdusznych maszyn, rodem z cyberpunkowych wizji. Ale czy AI naprawdę nie zrozumie naszych emocji? A może już potrafi? Przyjrzymy się, jak algorytmy rozpoznają radość, złość czy smutek, jakie techniki za tym stoją i gdzie już dziś to wykorzystujemy – od psychologii po… marketing. Porozmawiamy o wyzwaniach nauki na granicy informatyki i psychologii – i o tym, czy to wciąż SF, czy już rzeczywistość.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Realistyczna walka kosmiczna [B.O.] 11:00 – 12:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Konrad „Biały” Klepacki
rozwiń szczegóły
Jak mogłoby wyglądać starcie statków kosmicznych, gdyby oprzeć się o rzeczywistość, a nie o hollywoodzkie scenariusze? Napędy, bronie, fizyka. Który z twoich ulubionych filmów/seriali/książek jest najbliżej realnych warunków kosmosu? Space is fun 🙂
Prelekcja
[PRELEKCJA] Czy Wiedźmin wie, co robi? Botaniczki o świecie roślin w opowiadaniach i grach [7+] 12:00 – 13:45
Naukowa 1 (poziom 1)
dr hab. Halina Galera, dr Agnieszka „Vanthica” Rudak
rozwiń szczegóły
„Na ile świat roślin przedstawiony w opowiadaniach A. Sapkowskiego i wybranych grach z uniwersum Wiedźmina odpowiada realnym warunkom przyrodniczym panującym w średniowiecznej Europie? Czy wiedźmińskie eliksiry są dla ludzi? Co jadali Geralt i Jaskier? Jak pachniały Yennefer i Essi?
Na wszystkie te pytania odpowiedzą botaniczki, prowadząc detektywistyczne dochodzenie w oparciu o wiedzę na temat biologicznych własności poszczególnych roślin i historii ich obecności w Europie. Wykładowi towarzyszyć będzie wystawa okazów zielnikowych gatunków wymienionych w opowiadaniach Sapkowskiego.”
Prelekcja
[PRELEKCJA] Neuroróżnorodność w popkulturze – stereotypy a rzeczywistość. [B.O.] 13:00 – 13:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Justyna Drzynicka
rozwiń szczegóły
Hollywood przez lata budowało w nas przekonania o osobach neuroatypowych. Autystyczni geniusze czy ADHD-owi narwańcy. Dzisiaj chciałam pokazać jak naprawdę wygląda neuroróżnorodność na podstawie postaci z popkultury.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Mitologiczne fantasy – popularność retellingów mitologii greckiej [16+] 14:00 – 14:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Kasia Szmigiero
rozwiń szczegóły
Ostatnie dekady przyniosły wzrost zainteresowania mitologią grecką w popkulturze. Dużą popularnością cieszy się gatunek zwany mitologicznym fantasy. Teksty te to retellingi mitów czy tekstów literatury starożytnej. Wspólną ich cechą jest rewizjonistyczny charakter i opowiadanie historii z perspektywy dotychczas marginalizowanych postaci. W przeciwieństwie do tekstów antycznych cechuje je przystępny język i przynależność do prozy gatunkowej. Celem wystąpienia jest prezentacja najważniejszych autorów gatunku z krajów anglosaskich i poruszanych tematów oraz próba wyjaśnienia ich popularności.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Psychologiczne oblicza traumy: Jak przemoc domowa kształtuje tożsamość [18+] 14:00 – 14:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Tomek Miłowicki
rozwiń szczegóły
„Zrozumienie wpływu przemocy domowej na psychikę, szczególnie w kontekście mechanizmów obronnych, takich jak dysocjacja i osobowość wieloraka, oraz możliwości odbudowy życia po traumie.
Prelekcja oparta na historii Marcela i jego doświadczeniach w powieści „Dom Ćmy”, które ukazują destrukcyjny wpływ przemocy domowej i emocjonalnego zaniedbania. Omówione zostaną mechanizmy powstawania złożonego zespołu stresu pourazowego (C-PTSD) oraz zaburzenia dysocjacyjnego tożsamości (DID), które odzwierciedlają wewnętrzny chaos bohatera.
”
Prelekcja
[PRELEKCJA] The last of Nostromo. Czyli co je zżera od środka. [12+] 15:00 – 16:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Maciej Krzyżyński
rozwiń szczegóły
Rozmowa o pasożytach, parazytoidach i tym, jak zmieniają świat, w którym żyją – swoich nosicieli.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Poza rozgrywką – pozytywny wpływ gier wideo na zdrowie psychiczne człowieka [18+] 15:00 – 15:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Karolina Chomiczewska
rozwiń szczegóły
Czy gry komputerowe mogą wspierać nasze samopoczucie psychiczne, a nawet pomagać w terapii? Podczas tej prelekcji dowiesz się, co na ten temat mówi aktualna nauka – od wyników badań neuroobrazowych, przez skuteczność gier VR w zaburzeniach poznawczych, aż po zastosowania komercyjnych tytułów w obniżaniu objawów depresji i lęku. To rzetelne, ale przystępne spojrzenie na gry jako narzędzie o realnym potencjale wspierania zdrowia psychicznego.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Bajkoterapia i RPG dla najmłodszych czyli jak pobudzić wyobraźnie [B.O.] 16:00 – 17:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Kolorowa Wiedźma
rozwiń szczegóły
Prelekcja skierowana dla wszystkich, rzucająca światło na bajkoterapię jako formę pracy z bajką książką i dzieckiem. W jaki sposób dotrzeć poprzez kreatywność do wyobraźni dziecka jak nauczyć je wykorzystywać zasoby jakie mają lub jakie mogą mieć Wskazówki do przejścia przez mur pt. ” niechce mi się ” nie umiem ” nie wiem”
Prelekcja
[PRELEKCJA] Filmowe wędrówki z dinozaurami [B.O.] 17:00 – 17:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Paweł Ziemkiewicz
rozwiń szczegóły
Jak zmieniał się obraz dinozaurów na przestrzeni lat, co wiemy teraz, czego nie wiedzieliśmy jeszcze niedawno.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Sztuka śmierci – podstawy preparatyki kostnej. [15+] 18:00 – 19:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Nie umiem w cosplay
rozwiń szczegóły
„Czy sztuką może być wszystko, czy jednak to już zbyt wiele?
Czyli co nieco o sztuce pozyskiwania kości, jak to się robi i po co? Poruszymy aspekty prawne i moralne, a także kwestie bezpieczeństwa.
Na panelu będzie możliwość zobaczenia przykładów rękodzieła.”
Prelekcja
[PRELEKCJA] Spotkanie autorskie — Marek Maruszczak [B.O.] 18:00 – 19:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Marek Maruszczak
rozwiń szczegóły
„Zapraszamy na spotkanie autorskie z Markiem Maruszczakiem, autorem książek przyrodniczych i bloga „Zwierzęta są głupie i rośliny też”.
Podczas spotkania autor opowie o powstaniu książki „Głupie ptaki Polski, przewodnik świadomego obserwatora” i o niestandardowym ujęciu poruszonych w niej zagadnieniach. Poza tym opowie o najgłupszych (najdziwniejszych) cechach i zachowaniach bohaterów książki. Wszystko w humorystycznym tonie, bo przecież to oczywiste, że ani ptaki, ani inne zwierzęta głupie nie są.”
Prelekcja
[PRELEKCJA] Jak obecnie rekonstruujemy dinozaury [B.O.] 20:00 – 20:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Szymon Górnicki
rozwiń szczegóły
Prelekcja omawia obecny stan wiedzy na temat tworzenia rekonstrukcji dinozaurów. Przedstawia: na jakim etapie jesteśmy; co się zmieniło; skąd mamy nową wiedzę, oraz czego jeszcze nie wiemy w paleosztuce dinozaurów.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Fae, Faerie i wróżki – średniowieczne spotkania z Dobrym Ludem [12+] 20:00 – 20:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Jacek Radzymiński „Mówi Wieko”
rozwiń szczegóły
Odkąd w VI w. po raz pierwszy zapisano „elfae diaboli” (elfy diabły), średniowieczna myśl chrześcijańska często opisywała spotkania z Fae – od tych porywających ludzi, przez udzielających moralnych porad po niezwykłe niewiasty rodzące potem swoim mężom przepiękne i mądre dzieci. Dzisiejszy obraz Faerie najczęściej wywodzi się z zebranego XIX-wiecznego folkloru – co jednak o Dobrym Ludzie czy Sąsiadach mówią najstarsze opowieści i pieśni?
Prelekcja
[PRELEKCJA] Pomocy, mój odkurzacz wstąpił do rosyjskiej armii! [16+] 21:00 – 21:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Paweł Mateja
rozwiń szczegóły
Jak zadbać o swoje bezpieczeństwo w sieci? Nie da się tego opowiedzieć w godzinę. Ale może przynajmniej porozmawiajmy o tym, jak sprawić, żeby sprzęty, które macie w domu nie były przejmowane przez hakerów. Nie będzie spadających cyferek z Matrixa na zielonym tle, ale i tak będzie fajnie
Prelekcja
[PRELEKCJA] Ofiary z ludzi w starożytności – od mitu po praktykę [15+] 21:00 – 21:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Jacek Radzymiński „Mówi Wieko”
rozwiń szczegóły
Literatura grecko-rzymska jest pełna opisów krwawych praktyk, których ofiarami padają ludzie. Rzymianie chętnie uzasadniali swój podbój Kartaginy i Galii przerwaniem takiego procederu, nazywając go zabobonem. W czasie prelekcji przyjrzymy się ofiarom z ludzi w basenie Morza Śródziemnego z krótkimi wycieczkami wgłąb stepu i Brytanii – i zastanowimy się, ile mamy dowodów, a ile propagandy.
Prelekcja
NIEDZIELA
[PRELEKCJA] W głowie jak w MMORPG jak działa Twój mózg, gdy grasz, binge’ujesz i scrollujesz [B.O.] 10:00 – 10:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Bogna Białecka, Fundacja Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii
rozwiń szczegóły
„Chciałabym zaproponować prelekcję na Kapitularz 2025 – przygotowaną specjalnie z myślą o osobach zanurzonych w kulturze fantastyki, grach i świecie online, która:
– pokaże mechanizmy działania mózgu w zetknięciu z treściami wysokodopaminowymi,
– z szacunkiem i zrozumieniem poruszy temat granicy między pasją a uzależnieniem,
– da konkretne narzędzia do odzyskiwania równowagi.”
Prelekcja
[PRELEKCJA] Magiczne zwierzęta, o których nie słyszałxś [B.O.] 10:00 – 10:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Joanna W. Gajzler
rozwiń szczegóły
Jednorożce, smoki, gryfy – te stworzenia zna każdy. Ale czy wiesz, czym jest melalo, ilomba, dard czy mi’raj? Poznaj plejadę legendarnych zwierząt z całego świata, o których nie uczyli cię w szkole!
Prelekcja
[PRELEKCJA] Makrokosmos, mikrokosmos, mikroplastik [12+] 11:00 – 12:45
Naukowa 2 (poziom 1)
dr Ewelina Górowska-Wójtowicz
rozwiń szczegóły
Wykład przybliżający w jaki sposób powstaje mikroplastik i jak jego obecność wpływa na naszą planetę oraz fizjologię organizmów żywych.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Naukowo poprawne mityczne zwierzęta [B.O.] 11:00 – 12:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Joanna W. Gajzler
rozwiń szczegóły
Czy wiesz, że fantastyczne stwory mogą służyć nie tylko do zadawania obrażeń atakującym je bohaterom? Jak mogłaby działać fizjologia smoków? Po co jednorożcom rogi? Czemu wilkołak tak wyje w księżycową noc? Porozmawiajmy o biologii fantastycznych zwierząt, o tym, jak mogłyby funkcjonować w naszym świecie i spróbujmy wykreować kilka takich stworzeń!
Prelekcja
[PRELEKCJA] Bioróżnorodność mniej lub bardziej magicznych stworzeń [B.O.] 13:00 – 14:45
Naukowa 1 (poziom 1)
Tily
rozwiń szczegóły
Opowieść o biologii, historii, gatunkach i siedliskach niesamowitych stworzeń z różnych stron różnych światów.
Prelekcja
[PRELEKCJA] Widma w kosmosie i nie tylko, czyli galopem przez spektroskopię [B.O.] 13:00 – 13:45
Naukowa 2 (poziom 1)
Alia
rozwiń szczegóły
W książkach i serialach fantastycznych, ale i na sesjach RPG w klimatach s-f często pojawia się hasło: użyjcie sensorów, albo: wykonajcie skan. Przyjrzyjmy się więc (w wielkim skrócie) temu, co może się za tymi hasłami kryć: widmom w ultrafiolecie, w podczerwieni, mikrofalowym, rezonansu magnetycznego… Skąd się biorą i do jakich analiz można je wykorzystać.
Prelekcja